Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Nedir?

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı öğretme ve öğrenme sürecinin tasarlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinde kullanılan bir sistemdir.

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı öğretme ve öğrenme sürecinin tasarlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinde kullanılan bir sistemdir. Sınıfta etkili iletişimle öğretim araçlarının kullanılması ve öğretmen ve öğrenci arasında sağlıklı bir iletişimin kurulmasını amaçlar.  Öğretim teknolojisiyle materyal tasarımı birbirine bağlıdır. Etkin materyal geliştirmek için öğretim teknolojisinden yararlanılır. Öğrenme sürecinde öğretmen tarafından öğrencilere sunulan araçlara öğretim materyalleri denir. Öğretme etkinliğinin daha kalıcı olmasını sağlayan bu araçlar internet üzerinden ses, video şeklinde de sunulabilir.

Öğretim Materyallerinin Seçimi

 

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı yaklaşımını anlamak için ilk olarak öğretim materyallerinin nasıl seçildiğinden bahsedilmeli. Materyal seçimi yapılırken öğretimin hedefleri, yöntemi ve öğrencinin özellikleri göz önünde bulundurulur. Kullanılacak araçlarda amaç, öğrencinin bilgiye en doğru ve en kısa yoldan ulaşmasını sağlamaktır. Öğretimde farklı yöntemlere başvurulabilir. Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı yöntem konusunda belli bir sınır koymaz. Çünkü öğrencilere göre uygulanacak yöntem de farklılık gösterebilir. Her öğrenci birbirinden bağımsız olarak düşünülmelidir.

Öğrencilerin yaş, sağlık ve sosyo-ekonomik yapıları gibi özellikleri farklılık gösterdiği için kullanılacak materyallerin seçimi özelleştirilebilir. Yalnızca genel özellikler değil; ilgi, tutum, beceri ve öğrenme hızı gibi özellikleri de yine öğrenciler için farklı araç gereç kullanımının önemini gösteriyor.

Öğretim ortamı da yine öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı sürecinde materyal seçiminde etkilidir. Araçların ortama göre seçilmesi, öğrenmenin kalıcılığını arttıracaktır. Fiziksel ortamdaki öğretimlerde öğrencilerin kullandıkları duyu organ sayısı artacağından daha verimli bir öğrenme olacağı biliniyor.

Ortama göre en çok kullanılan öğretim materyalleri;

  • Gerçek nesneler,
  • Gerçek eşya ve modeller,
  • Çoklu ortam takımı,
  • Yazılı-basılı materyaller,
  • Projeksiyonlar,
  • Alan gezileri olarak sayılabilir.

Öğretim Materyallerinin Hazırlanması

 

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı sürecinde materyallerin hazırlanması öğretimin kalıcılığı açısından önemlidir. Materyaller sade ve anlaşılır olmalıdır. dersin ve içeriğin amacına uygun şekilde hazırlanan materyallerde kullanılan resim, grafik ve renk gibi görseller, önemli noktaları vurgulamalı ve gereksiz yere kullanılmamalıdır.

Öğrencilerin pedagojik özelliklerine de uygun olacak materyaller, öğrencilere gerçek hayatı yansıtmalıdır. Bu açıdan materyallerin öğrencilerle birlikte seçilmesi daha doğrudur. Materyallerin zaman içerisinde geliştirilebilir ve güncellenebilir olması da önemlidir. İçerikleri doğru ve güncel bilgiler içermelidir. Son olarak öğretim materyallerinin kullanım sırasında güvenliği tehdit etmeyecek niteliklerde olması da öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı yaklaşımında hazırlık sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlardandır.

Öğretim Materyallerinin Özellikleri

 

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı sürecinde kullanılan materyallerin bazı özelliklere sahip olması bunları daha yararlı hale getirecektir. Hazırlama ilkelerine bakıldığında;

  • Anlamlılık,
  • Bilinenden başlama,
  • Görelik,
  • Seçicilik,
  • Tamamlama,
  • Kapalılık,
  • Derinlik,
  • Yenilik,
  • Basitlik,
  • Öğrenciye uygunluktur.

Materyalin anlamlı ve öğretime uygun olması, öğrenmeyi kolaylaştırır. Bunun yanında en iyi öğrenme için somuttan soyuta, basitten zora gitmek önemlidir. Bu yüzden bilinenden başlama materyal hazırlama sürecinde önemli ilkelerden biridir. Görelik ilkesine göreyse, resim ve şekillerin herkes tarafından farklı algılanması durumudur.

Bu yüzden materyaller herkesin aynı anlamı çıkarabileceği nitelikte olmalıdır. Öğretim materyallerinde önemli parçaların dikkat çekmesi ve öğrencilerinin odaklarının o parçalarda toplanması ise seçicilik ilkesiyle açıklanabilir. Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı konusunda bir diğer önemli ilke de kapalılıktır. Kullanılan şekiller belirgin olmalı ve herkesin anlayabileceği düzeyde hazırlanmalıdır. Kullanılacak araç ve gereçlerin öğrencilerin genel özelliklerine ve zekalarına uygun olması da en önemli ilkeler arasında sayılabilir.

Edubook’ta web 2.0 araçlarını kullanarak öğretimde dijitalleşmeyi yakalamanız mümkün. Kendi hayalinizle sınırlı sayısı Edubooklar hazırlayabilirsiniz. İster guiz hazırlayabilir ise animasyonlu bir çalışma yapabilirsiniz. Öğretim teknolojileri alanında uzmansanız ücretsiz üyelik işlemlerinizi şimdi başlatın. Size açılan eduBook hazırlama eğitimlerini izleyin. Eğitim içeriklerimi nasıl hazırlayacağım derdine son verin. Ayrıca eğitimlerinizi istediğiniz fiyattan eduBook’ta satabilirsiniz.

İlgili Yazılar

Masal ve Hikâye Anlatıcılığı Nedir?

Web 2.0 Araçları İle Dijital Öğretim Materyali Hazırlama Kursu

Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır. Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır.

Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır.

Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır. Bu durum tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygındır. Dijital kütüphanelerin çoğalmasıyla birlikte sosyal medyada dijital kütüphane nedir sorusu epey yaygın bir şekilde sorulmaya başlandı. Dijital kütüphaneler, fiziksel kütüphanelerin dijital ortama taşınmış halidir. Bu durumun pek çok avantajı vardır ve artık tüm dünyada kütüphaneler yavaş yavaş dijital ortama aktarılmaya başlanmaktadır. Bu sayede herkes her türlü kaynağa bulunduğu yerden erişebilmektedir.

Dijital kütüphanelerin insanlara sunduğu oldukça büyük faydalar da vardır. Bu faydalardan ilki zaman ve yer kavramının ortadan kaldırılmasıdır. İnsanlar nerede olurlarsa olsunlar ve saat kaç olursa olsun tüm kaynaklara dijital ortamdan erişebilmektedir. Bu durum da dijital kütüphanelerin bu kadar sevilmesinde ve kullanılmasındaki en büyük faktörlerden biridir. Dijital kütüphanelerin öğrenciler ve pek çok kişi tarafından kullanılmasının en büyük sebeplerinden bir diğeri de tüm kaynakların rahatlıkla bulunabilmesidir. Bazı durumlarda pek çok kişi kütüphanede saatlerce kaynak aramıştır, bu durum dijital kütüphanelerin gelişiyle birlikte rafa kaldırılıyor. Aranılan kaynaklar dijital kütüphanelerin arama bölümü sayesinde saniyeler içerisinde okuyucuyla buluşabiliyor.

Dijital Kütüphane Ne İşe Yarar?

Dijital kütüphaneyle birlikte fiziksel sınırların kalktığını söylemek mümkündür. Hiçbir sınır olmaksızın, açılış-kapanış saati olmaksızın istenilen kaynaklara 7/24 erişebilmek artık dijital kütüphaneler sayesinde mümkündür. Okuyucular kütüphaneye gitmek zorunda kalmadan istediği kaynağa rahatça ulaşabilir ve okuyabilir. Dijital kütüphaneler yalnızca bulunulan ülkedeki kişiler tarafından değil tüm dünya tarafından kullanılabilir. Dijital kütüphanelerin yaygınlaşmasıyla birlikte çok fazla dijital kütüphane ne işe yarar sorusu sorulmaya başlandı. Bunun en büyük cevabı ise fiziksel sınırların kalkmasıdır. Bugün Finlandiya’daki bir kişi Amerika’daki bir dijital kütüphaneye erişebildiği gibi Türkiye’deki bir kişi de tüm dünya ülkelerinde yayınlanan dijital kütüphanelere rahatlıkla erişebilir ve kaynakların tamamını istediği zaman okuyabilir. Bu sebeple dijital kütüphaneler oldukça yaygındır.

Dijital kütüphanelerin çoklu erişim sunması da oldukça mühimdir. Kütüphanelerde bir kitap doğal olarak yalnızca bir kişi tarafından okunabilirken çoklu erişim sayesinde dijital kütüphanelerde durum tam tersidir. Kitaplar aynı anda pek çok kişi tarafından okunabilmektedir. Bu sayede aynı kaynaktan aynı anda birden fazla okuyucunun yararlanması mümkün hale gelmiştir. Dijital kütüphanelerin bu denli yaygınlaşmasındaki en büyük avantajlardan biri de düşük masraflı olmasıdır. Konvansiyonel kütüphaneler kira, giderler ve bilimum masraflar sebebiyle oldukça büyük bir yük altındayken dijital kütüphanelerin yıllık giderleri son derece azdır. Bu sebeple pek çok kütüphane dijital kütüphane olarak hizmet vermeye başlamıştır. İlerleyen yıllarda bu kütüphanelerdeki sayının artması bekleniyor.

Neden Dijital Kütüphane Kullanılmalı?

Dijital kütüphane kullanmak için pek çok sebep vardır ancak bu sebepler arasından bazıları insanlar için oldukça önemlidir. Dijital kütüphane kullanma sebepleri, pek çok kişi için farklılık gösterse de insanların bazı sebeplerde ortak kümede buluştuğunu görebilmek mümkündür. Bunlardan ilki dijital kütüphanelerde hiçbir şekilde kaynak sıkıntısı yaşanmamasıdır. Klasik kütüphanelerde pek çok kişinin başına geldiği gibi okunmak istenen bazı kitaplar ve kaynaklar o an başkası tarafından ödünç alınmış olabilir. Bu tip durumlar dijital kütüphanelerde karşılaşılmayacak durumlardır. Aynı kaynağı birden fazla kişi aynı anda okuyabilir ve bu dijital kütüphanelerin tercih edilmesindeki en büyük sebepler arasında yer almaktadır.

Dijital kütüphane kullanımının bu denli yaygınlaşmasındaki bir diğer sebep de mesafelerin ortadan kalkmasıdır. Yalnızca herkesin elinde bulunan bir akıllı telefon ya da dizüstü bilgisayar sayesinde kütüphanelerin tüm kaynaklarına erişebilmek ve bu kaynakları sınırsız bir şekilde kullanabilmek okuyucular arasında büyük bir heyecana da vesile olmuştur. Bu sebeple pek çok okuyucu dijital kütüphaneleri deneyimlemeye başladı. Dijital kütüphanelerin kullanımının yaygın olmasındaki bir diğer etken de elbette ki kaynaklara istenilen zamanda ulaşılabilmesidir. Kaynaklar 7 gün 24 saat okuyucuların kullanabilmesi için açık durumdadır. Bu, konvansiyonel kütüphanelerde okuyucuların en sık dert yandığı durumlardan biridir. Bazı kütüphaneler gece de açıktır fakat bu kütüphaneler arasında çok yaygın olmadığı için kaynak bulma sıkıntısı yaşanabilmektedir.