Dijital Okuryazarlık Anlamı Nedir?
Dijital okuryazarlık akıllı cihazlar kullanılarak anlama, analiz etme ve bilgiyi bulma becerileri anlamına gelir. Ağ cihazlarının ve
Dijital okuryazarlık akıllı cihazlar kullanılarak anlama, analiz etme ve bilgiyi bulma becerileri anlamına gelir. Ağ cihazlarının ve akıllı cihazların sağladığı üretim ve paylaşım yetisini ifade eden bu kavram, bilgisayar okuryazarlığından farklıdır. Bilgisayar okuryazarlığı, geleneksel ifadelerden oluşan ve standart masaüstü bilgisayar kullanılarak becerilerin ve bilgi akışının sağlandığı bir kavramı karşılar, dijital okuryazarlık ise çağdaş terimlerden oluşur.
Dijital okuryazarlar bilgiyi değerlendirme ve bilgiye ulaşabilme konusunda deneyim kazanır ve medya platformlarını geliştirir. Yenil nesil dijitalde iletişim odağı daha fazladır ve bu sayede iletişim farklı yollarda kurulur. Uzaktan eğitim, iş toplantısı, alışveriş ve ticaret gibi yaşamın her alanında kullandığımız internet, dijital okuryazarlığın önemli olmasında da rol oynuyor.
Uluslararası Eğitim Teknolojileri Topluluğu da dijital okuryazarlık kriterlerini şu şekilde sıralamıştır;
- Yaratıcılık ve yenilik,
- İletişim ve iş birliği,
- Eleştirel düşünebilme,
- Araştırma ve bilgi akıcılığı,
- Problem çözme ve karar alma,
- Dijital vatandaşlık ve teknoloji operasyonları ve kavramları.
Dijital Okuryazarlığın Faydaları Nelerdir?
Dijital okuryazarlık teknolojinin günlük hayatımızdaki hakimiyetiyle birlikte önemli bir hale gelmiştir. Medya uzmanları ve eğitimcilerin dijital okuryazarlık becerileri geliştikçe eğitime olan faydası da artmıştır. Eğitim içeriklerinin bulunması ve kullanılması açısından önemli gelişimler gösteren eğitimciler, bu gelişimleri dijital okuryazarlık becerilerine bağlıyor.
Aynı zamanda bu becerileri geliştiren öğrenciler; güçlü şifre oluşturmak, gizlilik ayarlarını kullanmak ve sosyal medyada doğru paylaşım yapmak gibi konularda daha başarılı olurlar.
Dijital medya kalıcı ve paylaşılabilir özelliktedir. Her şey saklanabilir ve istenildiğinde aranarak dizine eklenebilir. Maliyetsiz şekilde içerikler istenildiğinde yayılabilir. Dijital medya deneyimleri gerçektir ve geleneksel medyanın aksine çok etkileşimlidir.
Çocuklar için de faydaları bulunan dijital okuryazarlık becerileri erken yaşta kazanıldığında çocukların kariyerlerine de katkı sağlar. Okulda projelerin ve ödevlerin çevrimiçi ortamlarda sunulması, çocukların belge yazma, arama motoru kullanarak araştırma yapma, e-posta gönderme ve güvenli bir şekilde interneti kullanma gibi temel becerilerini geliştirir. 21. Yüzyıl Becerileri Neler ve Gelecekteki Önemi buradan okuyabilirsiniz.
Dijital Okuryazarlığın Aşamaları
Dijital okuryazarlık 3 farklı aşamadan oluşur. Bunlar;
- Bilgiyi kullanma,
- Bilgiyi anlama,
- Bilgiyi üretme olarak sayılabilir.
Dijital okuryazarlıkta bilgiyi doğru kullanma, bireylerin teknolojik cihazları ne kadar verimli kullanabildiklerine bağlıdır. Burada asıl amaç yeterli becerinin sağlanabilmesidir. Bilginin anlaşılabilmesi için ise önemli olan akıllı cihazların doğru şekilde kullanılmasıdır. Doğru anlama için hem bireysel hem de toplum olarak düşünülmelidir. Doğru bir anlama beraberinde eleştiri ve değerlendirme becerilerini de getirir.
Bilgi üretme becerisi, dijital okuryazarlık aşamaları arasında sonuncuyu oluşturur. İletişim için gerekli olarak üretim, ortaya bir ürün çıkarabilmeyi ifade eder ve internet kullanımından farklıdır. Dijital platformlara içerik üretmek de diyebileceğimiz bu üretime yazı yazmak, video ve görsel hazırlamak gibi işleri örnek verebiliriz. Bunları yapabilmek için gereken şey ise sosyal medyanın dilinden anlamak oluyor. Aynı zamanda üretme yetisi için web 2.0 araçlarını da etkili bir biçimde kullanmak gerekiyor. Hızlı bir şekilde gelişen ve değişen dijital ortama hızlı cevap verebilmek için üretim aşaması önemlidir.
Hayatın her alanında yayılan teknolojideki değişimlere ayak uydurabilmek için dijital okuryazarlık becerileri gereklidir. Covid-19 salgını sebebiyle dijitalleşmenin daha da arttığı günümüzde, dijital okuryazarlık daha da önemli bir hale gelmiştir. İşletmeler, yeni teknolojilere yatırımlar yaparak değişime ayak uydurmaya çalışıyor ve dijital okuryazarlık, yapay zeka gibi yetkinlikler için rekabet içine giriyorlar. Yeni nesil eğtiim anlayışı ile yola çıkan Edubook, dijital eğitim materyallerinin hazırlandığı dijital bir kütüphanedir. Siz de bize katılarak hem eğitim içeriklerinizi hazırlayabilir hem de istediğiniz fiyattan satışa sunabilirsiniz. Ayrıca dijital okuryazarlık gelişiminize çok büyük katkılar sunmanızda mümkün. Şimdi ücretsiz üye ya da eğitmen olun. Edubooklarınızı hazırlamaya başlayın.
Benzer Yazılar:
İnteraktif Uzaktan Eğitim Araçları ve Yararları
Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır. Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır.
Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır.
Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır. Bu durum tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygındır. Dijital kütüphanelerin çoğalmasıyla birlikte sosyal medyada dijital kütüphane nedir sorusu epey yaygın bir şekilde sorulmaya başlandı. Dijital kütüphaneler, fiziksel kütüphanelerin dijital ortama taşınmış halidir. Bu durumun pek çok avantajı vardır ve artık tüm dünyada kütüphaneler yavaş yavaş dijital ortama aktarılmaya başlanmaktadır. Bu sayede herkes her türlü kaynağa bulunduğu yerden erişebilmektedir.
Dijital kütüphanelerin insanlara sunduğu oldukça büyük faydalar da vardır. Bu faydalardan ilki zaman ve yer kavramının ortadan kaldırılmasıdır. İnsanlar nerede olurlarsa olsunlar ve saat kaç olursa olsun tüm kaynaklara dijital ortamdan erişebilmektedir. Bu durum da dijital kütüphanelerin bu kadar sevilmesinde ve kullanılmasındaki en büyük faktörlerden biridir. Dijital kütüphanelerin öğrenciler ve pek çok kişi tarafından kullanılmasının en büyük sebeplerinden bir diğeri de tüm kaynakların rahatlıkla bulunabilmesidir. Bazı durumlarda pek çok kişi kütüphanede saatlerce kaynak aramıştır, bu durum dijital kütüphanelerin gelişiyle birlikte rafa kaldırılıyor. Aranılan kaynaklar dijital kütüphanelerin arama bölümü sayesinde saniyeler içerisinde okuyucuyla buluşabiliyor.
Dijital Kütüphane Ne İşe Yarar?
Dijital kütüphaneyle birlikte fiziksel sınırların kalktığını söylemek mümkündür. Hiçbir sınır olmaksızın, açılış-kapanış saati olmaksızın istenilen kaynaklara 7/24 erişebilmek artık dijital kütüphaneler sayesinde mümkündür. Okuyucular kütüphaneye gitmek zorunda kalmadan istediği kaynağa rahatça ulaşabilir ve okuyabilir. Dijital kütüphaneler yalnızca bulunulan ülkedeki kişiler tarafından değil tüm dünya tarafından kullanılabilir. Dijital kütüphanelerin yaygınlaşmasıyla birlikte çok fazla dijital kütüphane ne işe yarar sorusu sorulmaya başlandı. Bunun en büyük cevabı ise fiziksel sınırların kalkmasıdır. Bugün Finlandiya’daki bir kişi Amerika’daki bir dijital kütüphaneye erişebildiği gibi Türkiye’deki bir kişi de tüm dünya ülkelerinde yayınlanan dijital kütüphanelere rahatlıkla erişebilir ve kaynakların tamamını istediği zaman okuyabilir. Bu sebeple dijital kütüphaneler oldukça yaygındır.
Dijital kütüphanelerin çoklu erişim sunması da oldukça mühimdir. Kütüphanelerde bir kitap doğal olarak yalnızca bir kişi tarafından okunabilirken çoklu erişim sayesinde dijital kütüphanelerde durum tam tersidir. Kitaplar aynı anda pek çok kişi tarafından okunabilmektedir. Bu sayede aynı kaynaktan aynı anda birden fazla okuyucunun yararlanması mümkün hale gelmiştir. Dijital kütüphanelerin bu denli yaygınlaşmasındaki en büyük avantajlardan biri de düşük masraflı olmasıdır. Konvansiyonel kütüphaneler kira, giderler ve bilimum masraflar sebebiyle oldukça büyük bir yük altındayken dijital kütüphanelerin yıllık giderleri son derece azdır. Bu sebeple pek çok kütüphane dijital kütüphane olarak hizmet vermeye başlamıştır. İlerleyen yıllarda bu kütüphanelerdeki sayının artması bekleniyor.
Neden Dijital Kütüphane Kullanılmalı?
Dijital kütüphane kullanmak için pek çok sebep vardır ancak bu sebepler arasından bazıları insanlar için oldukça önemlidir. Dijital kütüphane kullanma sebepleri, pek çok kişi için farklılık gösterse de insanların bazı sebeplerde ortak kümede buluştuğunu görebilmek mümkündür. Bunlardan ilki dijital kütüphanelerde hiçbir şekilde kaynak sıkıntısı yaşanmamasıdır. Klasik kütüphanelerde pek çok kişinin başına geldiği gibi okunmak istenen bazı kitaplar ve kaynaklar o an başkası tarafından ödünç alınmış olabilir. Bu tip durumlar dijital kütüphanelerde karşılaşılmayacak durumlardır. Aynı kaynağı birden fazla kişi aynı anda okuyabilir ve bu dijital kütüphanelerin tercih edilmesindeki en büyük sebepler arasında yer almaktadır.
Dijital kütüphane kullanımının bu denli yaygınlaşmasındaki bir diğer sebep de mesafelerin ortadan kalkmasıdır. Yalnızca herkesin elinde bulunan bir akıllı telefon ya da dizüstü bilgisayar sayesinde kütüphanelerin tüm kaynaklarına erişebilmek ve bu kaynakları sınırsız bir şekilde kullanabilmek okuyucular arasında büyük bir heyecana da vesile olmuştur. Bu sebeple pek çok okuyucu dijital kütüphaneleri deneyimlemeye başladı. Dijital kütüphanelerin kullanımının yaygın olmasındaki bir diğer etken de elbette ki kaynaklara istenilen zamanda ulaşılabilmesidir. Kaynaklar 7 gün 24 saat okuyucuların kullanabilmesi için açık durumdadır. Bu, konvansiyonel kütüphanelerde okuyucuların en sık dert yandığı durumlardan biridir. Bazı kütüphaneler gece de açıktır fakat bu kütüphaneler arasında çok yaygın olmadığı için kaynak bulma sıkıntısı yaşanabilmektedir.