Yeni Nesil Dijital Kütüphane
Herkesin kolay bir şekilde kitaplara ulaşmasını sağlayan dijital kütüphane kültür seviyesini artırmayı hedeflemektedir.
Halkın kültür seviyesini ve okuma alışkanlığını artırmak için ideal olan digital kütüphane, geleneksel kütüphaneleri teknoloji ile birleştirmektedir. Herkesin kolay bir şekilde kitaplara ulaşmasını sağlayan digital kütüphane kültür seviyesini artırmayı hedeflemektedir. Digital kütüphane kullanımı ile birlikte kitap okumak sadece okul ile sınırlı kalmamaktadır.
Okuma oranlarının artırılması, kişilere yorumlama yeteneği kazandırmaktadır. Tüm mobil platformlarda çalışan digital kütüphane, kitaplara hızlı erişimin keyfini sunmaktadır. Kitapların bulunduğu lokasyonlardan istenilen kitaplar seçilebilmektedir.
Kitabın yazar, sayfası sayısı ve özet gibi kısımları incelenebilmektedir. Kullanıcıya özel işlemler için digital kütüphane önerilmektedir. Kitaplarda kalınan yerlerin yanı sıra kişiselleştirilmiş kullanım sağlanmaktadır. Digital kütüphane kullananlar, okudukları kitapları arkadaşlarıyla paylaşmaktadır.
Digital Kütüphane Faydaları ve Kazanımları
Digital kütüphanenin yaygınlaşması, herkes tarafından çok sayıda kitaba erişilmesini sağlamaktadır. Kişilerin kitap okuma oranlarında ciddi artış yaşanmaktadır. Kültür seviyesinin bir göstergesi olarak kitap okuma görüldüğünden, digital kütüphane iyi bir tercih olmaktadır. Herkesin cep telefonu ve internete erişiminin olduğu göz önüne alındığında, digital kütüphanenin önemi daha iyi anlaşılmaktadır.
Okunan, incelenen ve okunma sayısı gibi analizler, digital kütüphanede toplanmaktadır. Boş zamanlarda ve toplu taşımalarda kitap okumayı kolaylaştıran digital kütüphane, insanları kitap okumaya teşvik etmektedir. QR kod okuması yapılarak kitaplar incelenmeye ve okunmaya başlanmaktadır. Geniş kullanıma sahip olan digital kütüphane, kitap okuyamama bahanelerini ortadan kaldırmaktadır. Çağı yakalamak anlayışı üzerine kurulu olan digital kütüphane, geniş kitlelere ulaşmaktadır.
Digital Kütüphane Özellikleri
Bilgisayar ve mobil ortamlarda ulaşılabilir olan digital kütüphane kolay bir şekilde kullanılmaktadır. Kişiler veya kurumlar digital kütüphane oluşturmaya başlamaktadır. İsteğe bağlı olarak raflar oluşturarak kitaplar sınıflandırılabilmektedir. Fiziksel sınırları ortadan kaldıran digital kütüphane, dünyanın farklı bölgelerindeki kullanıcıların bilgi kaynaklarına ulaşmasını sağlamaktadır.
Kendi kişisel dermelerini oluşturabilen kullanıcılar, sayısız bilgi kaynağına erişmektedir. Aynı bilgi kaynağı aynı zamanda birçok kullanıcı tarafından kullanılabilmektedir. Mekan, zaman ve dil engelini ortadan kaldıran digital kütüphane, kitap masrafını minimuma indirmektedir. Boş zamanlarını kaliteli bir şekilde değerlendiren kullanıcılar, kişisel gelişimlerine katkı sağlamaktadır. Dünya edebiyatının tanınmış kitapları, çevrimiçi bir şekilde dünyanın her yerinden okunabilmektedir.
Digital Kütüphane Uygulamaları
Dünyada dijitalleşme çalışmaları, kütüphanelere de etki etmektedir. Digital kütüphanede yer alan içerikler yerel olarak depolanabildiği gibi başkalarıyla da paylaşılabilmektedir. Günlük olarak güncellenen digital kütüphane kurum ve kuruluşlar tarafından idare edilmektedir. Akademik olan birçok kurum, digital kütüphane uygulamalarına geçmektedir. Tek bir tık ile bilgiye ulaşabilen kullanıcılar, zamandan tasarruf etmektedir.
Basılı ve dijital kitapların yanı sıra el yazmalı gazeteler ve dergiler de sunulmaktadır. Eski usul kütüphanecilik yerini digital kütüphaneye bırakmaktadır. Basılı kitaplar kısa süre içerisinde dijital ortama aktarılmaktadır. Kocaman bir kütüphaneyi ufacık cihaza sığdırabilen kullanıcılar, okumak istedikleri kitapları yanında taşımak zorunda kalmamaktadır. Yüzlerce dilde üretilmiş olan içeriklere kolayca ulaşılmaktadır.
Digital Kütüphane Amacı
Kocaman bir kütüphaneyi ufacık bir cihazda taşıyan digital kütüphane kullanıcıları, istedikleri yer ve zamanda istedikleri kaynaklara erişmektedir. En prestijli üniversiteler bile arşivlerini dijital ortama taşımaya başlamaktadır. Kütüphaneye gidip gelmek gibi fiziki zorlukları ortadan kaldıran digital kütüphane, devasa boyutta bir veri tabanına sahip olmaktadır.
Digital kütüphane üzerinden gelişmiş arama yapılabilmektedir. Gelişmiş arama seçeneklerinden azami verimlilikte faydalanılmaktadır. Herhangi bir kitabın barkodu bile okutulduğunda, digital kütüphanede o kitaba erişilebilmektedir. Digital kütüphane koleksiyonları herhangi bir sınır olmadan kullanılmaktadır. Limitsiz indirme ve limitsiz çıktı alma gibi mobil cihazlarda kullanım özellikleri içermektedir. Her kitap için full kitap indirme veya bölüm indirme seçenekleri bulunmaktadır.
Digital Kütüphane Kitaplara Erişim
Kurum ve kişilerin ihtiyaçları yönünde kurulan digital kütüphane bilgiye 7 gün 24 saat erişme imkanı vermektedir. İnternet erişimi olunmayan yerlerde kitaplar offline bir şekilde okunabilmektedir. Adeta engelli dostu olan digital kütüphane, fırsat eşitliği sunmaktadır. Kültürel belleğin gelecek kuşakları aktarılmasında, digital kütüphane hizmetlerinden faydalanılmaktadır.
Teknolojik ve inovatif çözümler sunan digital kütüphane, akademik kütüphanelerin yanı sıra halk kütüphaneleri, şirketler ve belediyeler için de tercih edilmektedir. Digital kütüphanede teknik bir arıza olması durumunda, sorun kısa süre içerisinde çözüme kavuşturulmaktadır.
Öğrenciler geleneksel kütüphane yerine digital kütüphane tercihinde bulunmaktadır. Digital kütüphanenin açık bulundurma masrafı, geleneksel kütüphanelere oranla daha düşük olmaktadır. Gece veya gündüz demeden istenilen kitaba ulaşılmaktadır.
Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır. Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır.
Dijital kütüphane, kaynakların tamamının internet ortamında sunulduğu ve bilgisayar ya da cep telefonuyla rahatlıkla tüm kaynaklara ulaşılabilen bir ağ ortamıdır.
Büyük kütüphanelerin bazıları çok daha geniş kitlelere fayda sağlayabilmek adına kütüphanede yer alan kaynakları dijital ortama da açmıştır. Bu durum tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygındır. Dijital kütüphanelerin çoğalmasıyla birlikte sosyal medyada dijital kütüphane nedir sorusu epey yaygın bir şekilde sorulmaya başlandı. Dijital kütüphaneler, fiziksel kütüphanelerin dijital ortama taşınmış halidir. Bu durumun pek çok avantajı vardır ve artık tüm dünyada kütüphaneler yavaş yavaş dijital ortama aktarılmaya başlanmaktadır. Bu sayede herkes her türlü kaynağa bulunduğu yerden erişebilmektedir.
Dijital kütüphanelerin insanlara sunduğu oldukça büyük faydalar da vardır. Bu faydalardan ilki zaman ve yer kavramının ortadan kaldırılmasıdır. İnsanlar nerede olurlarsa olsunlar ve saat kaç olursa olsun tüm kaynaklara dijital ortamdan erişebilmektedir. Bu durum da dijital kütüphanelerin bu kadar sevilmesinde ve kullanılmasındaki en büyük faktörlerden biridir. Dijital kütüphanelerin öğrenciler ve pek çok kişi tarafından kullanılmasının en büyük sebeplerinden bir diğeri de tüm kaynakların rahatlıkla bulunabilmesidir. Bazı durumlarda pek çok kişi kütüphanede saatlerce kaynak aramıştır, bu durum dijital kütüphanelerin gelişiyle birlikte rafa kaldırılıyor. Aranılan kaynaklar dijital kütüphanelerin arama bölümü sayesinde saniyeler içerisinde okuyucuyla buluşabiliyor.
Dijital Kütüphane Ne İşe Yarar?
Dijital kütüphaneyle birlikte fiziksel sınırların kalktığını söylemek mümkündür. Hiçbir sınır olmaksızın, açılış-kapanış saati olmaksızın istenilen kaynaklara 7/24 erişebilmek artık dijital kütüphaneler sayesinde mümkündür. Okuyucular kütüphaneye gitmek zorunda kalmadan istediği kaynağa rahatça ulaşabilir ve okuyabilir. Dijital kütüphaneler yalnızca bulunulan ülkedeki kişiler tarafından değil tüm dünya tarafından kullanılabilir. Dijital kütüphanelerin yaygınlaşmasıyla birlikte çok fazla dijital kütüphane ne işe yarar sorusu sorulmaya başlandı. Bunun en büyük cevabı ise fiziksel sınırların kalkmasıdır. Bugün Finlandiya’daki bir kişi Amerika’daki bir dijital kütüphaneye erişebildiği gibi Türkiye’deki bir kişi de tüm dünya ülkelerinde yayınlanan dijital kütüphanelere rahatlıkla erişebilir ve kaynakların tamamını istediği zaman okuyabilir. Bu sebeple dijital kütüphaneler oldukça yaygındır.
Dijital kütüphanelerin çoklu erişim sunması da oldukça mühimdir. Kütüphanelerde bir kitap doğal olarak yalnızca bir kişi tarafından okunabilirken çoklu erişim sayesinde dijital kütüphanelerde durum tam tersidir. Kitaplar aynı anda pek çok kişi tarafından okunabilmektedir. Bu sayede aynı kaynaktan aynı anda birden fazla okuyucunun yararlanması mümkün hale gelmiştir. Dijital kütüphanelerin bu denli yaygınlaşmasındaki en büyük avantajlardan biri de düşük masraflı olmasıdır. Konvansiyonel kütüphaneler kira, giderler ve bilimum masraflar sebebiyle oldukça büyük bir yük altındayken dijital kütüphanelerin yıllık giderleri son derece azdır. Bu sebeple pek çok kütüphane dijital kütüphane olarak hizmet vermeye başlamıştır. İlerleyen yıllarda bu kütüphanelerdeki sayının artması bekleniyor.
Neden Dijital Kütüphane Kullanılmalı?
Dijital kütüphane kullanmak için pek çok sebep vardır ancak bu sebepler arasından bazıları insanlar için oldukça önemlidir. Dijital kütüphane kullanma sebepleri, pek çok kişi için farklılık gösterse de insanların bazı sebeplerde ortak kümede buluştuğunu görebilmek mümkündür. Bunlardan ilki dijital kütüphanelerde hiçbir şekilde kaynak sıkıntısı yaşanmamasıdır. Klasik kütüphanelerde pek çok kişinin başına geldiği gibi okunmak istenen bazı kitaplar ve kaynaklar o an başkası tarafından ödünç alınmış olabilir. Bu tip durumlar dijital kütüphanelerde karşılaşılmayacak durumlardır. Aynı kaynağı birden fazla kişi aynı anda okuyabilir ve bu dijital kütüphanelerin tercih edilmesindeki en büyük sebepler arasında yer almaktadır.
Dijital kütüphane kullanımının bu denli yaygınlaşmasındaki bir diğer sebep de mesafelerin ortadan kalkmasıdır. Yalnızca herkesin elinde bulunan bir akıllı telefon ya da dizüstü bilgisayar sayesinde kütüphanelerin tüm kaynaklarına erişebilmek ve bu kaynakları sınırsız bir şekilde kullanabilmek okuyucular arasında büyük bir heyecana da vesile olmuştur. Bu sebeple pek çok okuyucu dijital kütüphaneleri deneyimlemeye başladı. Dijital kütüphanelerin kullanımının yaygın olmasındaki bir diğer etken de elbette ki kaynaklara istenilen zamanda ulaşılabilmesidir. Kaynaklar 7 gün 24 saat okuyucuların kullanabilmesi için açık durumdadır. Bu, konvansiyonel kütüphanelerde okuyucuların en sık dert yandığı durumlardan biridir. Bazı kütüphaneler gece de açıktır fakat bu kütüphaneler arasında çok yaygın olmadığı için kaynak bulma sıkıntısı yaşanabilmektedir.